De stinkend rijke hertogen van Bourgondië gaven in de late middeleeuwen banketten die zo absurd luxe waren dat we er zeshonderd jaar later nog steeds over praten.
Hoe zag een Bourgondisch banket eruit?
Geen enkele moderne maaltijd komt in de buurt van de overdaad van een middeleeuws Bourgondisch banket. Vlees en vleespasteien waren duur en vormden dus altijd het hoofdgerecht, waarbij het vlees van onder meer wild, varkens, runderen, ganzen, kapoenen en fazanten werd opgediend. Elke gast at boven een rond brood dat als bord diende.
Bourgondië had zijn rijkdom deels aan zijn wijncultuur te danken. Tijdens de banketten stroomde het kostbare vocht dan ook rijkelijk. Op het huwelijksfeest van Jan zonder Vrees waren fonteinen aanwezig waaruit sinaasappelsap, wijn, rozenwater en hippocras (kruidenwijn) getapt werd. Uit de Vlaamse gebiedsdelen werden bovendien tonnen abdijbier aangevoerd. Als nagerecht werden zoete taarten, cakes en koeken geserveerd.
Oogstrelende taferelen
De banketten werden opgeluisterd met muziek van minstrelen, flamboyante decors met wandtapijten en banieren, en het eten werd geserveerd door prachtig verklede knechten. Ook maquettes van schepen, bergen en mythologische taferelen behoorden tot de attracties. Natuurlijk werd het eten geserveerd op schalen van zilver en gegeten met bestek dat verfraaid was met edelstenen.
In deze tijd hield men ook van bizar versierd eten. Zo werd een pauw gevild, geroosterd en weer teruggeplaatst in zijn verenkleed. De poten en snavel van het beest werden verguld en de pauw werd met een brandend vuur in zijn bek geserveerd. Andere merkwaardige schotels bestonden uit gebraden varkens met ingewanden gemaakt van worstjes en ‘fabeldieren’ die uit verschillende bestaande dieren werden samengesteld.
Bestel een luxueuze taart en voel je even een Bourgondiër
Ons dagelijks eten is maar saai vergeleken met de ‘kunststukken’ uit de middeleeuwse Bourgondische keuken. Een taart is echter een van de luxe gerechten die nog altijd zo mooi mogelijk versierd en opgediend wordt. Een taart die (bijna) even luxe is als die tijdens de Bourgondische banketten werd geserveerd, is bij jeEigenTaart te bestellen. Kies een verjaardagstaart, bruidstaart of jubileumtaart met de gewenste versieringen en smaken. En zie de ogen oplichten van degene voor wie de taart bestemd is: deze persoon zal zich een middeleeuwse hertog(in) wanen!
Machtsvertoon in de middeleeuwse wereld
Waarom waren deze banketten zo overdreven opgesmukt? Het hertogdom Bourgondië breidde zich in de veertiende en vijftiende eeuw razendsnel uit. De sluwe en opportunistische hertogen Jan zonder Vrees en Filips de Goede wisten hun grondgebied te vergroten door middel van machtspolitiek en huwelijken. Uiteindelijk strekten de landgoederen van Bourgondië zich uit van Zwitserland tot aan de Zuiderzee.
Omdat Bourgondië een redelijk nieuwe grootmacht was, gebruikten de hertogen uiterlijk machtsvertoon om hun pas verworven status te benadrukken. Hun prachtige harnassen, exquisiete gewaden en decadente banketten waren een manier om hun rivalen te overtreffen.