De Perestrojka (letterlijk ‘herstructurering’) was een periode voorafgaand aan de val van de Sovjet-Unie. Hij werd in belangrijke mate aangestuwd door de Russische leider Gorbatsjov. De Perestrojka had niet het gewenste effect van een hervorming van de Sovjet-economie.

Betekenis

Tijdens de Koude Oorlog werd er in de Sovjet-Unie rigide vastgehouden aan de communistische economische doctrine (de planeconomie). De Perestrojka was een poging om daarmee te breken door middel van nieuwe experimenten en economische initiatieven. Zo mochten bedrijven zelf gaan bepalen welke goederen ze produceerden. Tegelijk vond er een politiek van ‘glasnost‘ (openheid) plaats, waardoor er meer vrijheid van meningsuiting kwam.

Uitvoering

De perestrojka slaagde er deels in om verouderde bedrijven te laten vernieuwen en de economie competitiever te maken. Boor een deel liepen de hervormingen echter spaak door het logge bureaucratische partijapparaat. Andere plannen werkten averechts en gaven de kelderende economie van de Sovjet-Unie een zetje richting de afgrond.

Gevolgen

De verslechterende economie, teruglopende investeringen en lagere productie zorgden voor schaarste. De Russen moesten vaak urenlang in de rij staan om gewone voedingswaren of gebruiksartikelen te kunnen bemachtigen. Uiteindelijk bleken de positieve gevolgen van de perestrojka niet voldoende om het communistische systeem te redden, ook omdat er nationalistische bewegingen van de grond waren gekomen door de grotere openheid.